1848: Konstytucja Johana Rudolpha Thorbecke – pokojowa demokratyzacja i liberalizacja

Johan Rudolf Thorbecke

W końcu XVIII wieku pod wpływem oświecenia upowszechniły się nowe poglądy na funkcjonowanie państwa i społeczeństwa, takie jak suwerenność narodów i trójpodział władzy. Po przemianach we Francji, również w Holandii coraz więcej obywateli było zwolennikami tych liberalnych poglądów. Wśród społeczeństw wielu europejskich krajów rosło niezadowolenie z władzy sprawowanej przez koronowane głowy i arystokrację. Pojawiły się dążenia do przeprowadzenia zmian. Momentem przełomowym był rok 1848. W całej Europie wybuchały powstania o liberalnym charakterze. W Holandii konserwatywny król Wilhelm II traktował nową sytuację z mieszanymi uczuciami. Zdawał sobie sprawę z tego, że musi wprowadzić zmiany, aby wzmocnić własną pozycję. W ciągu 24 godzin zmienił poglądy z konserwatywnych na liberalne i zdecydował się dokonać rewizji konstytucji. Zadanie to zlecił przywódcy liberałów Johanowi Rudolphowi Thorbecke. Nowa konstytucja stała się podstawą systemu demokracji parlamentarnej, którą mamy obecnie w Holandii. Władza królewska została ograniczona, ale monarchia pozostała. Od tego czasu ministrowie ponoszą odpowiedzialność przed parlamentem. Nową konstytucję wprowadzono oficjalnie 3 listopada 1848 roku. W ten sposób Holandia stała się monarchią konstytucyjną i zyskała szczególną pozycję w Europie. Jako jeden z niewielu krajów mogła dokonać modyfikacji swojego systemu politycznego bez rewolucji i użycia przemocy.

RSG Ter Apel: Lenneke Sipkes, Sanne Meijer