1989: Obalenie komunizmu w Polsce

Obrady Okrągłego Stołu

Protest społeczeństwa polskiego przeciwko komunizmowi w 1980 roku i utworzenie „Solidarności” spotkało się z szybką reakcją władzy. 13 grudnia 1981 roku generał Wojciech Jaruzelski wprowadził w Polsce stan wojenny. Siłą zlikwidowane zostały zdobyte wcześniej prawa obywatelskie. „Solidarność” i inne organizacje uległy delegalizacji, tysiące Polaków znalazło się w więzieniach, padli zabici w konfrontacji z władzą. W miarę upływu czasu działacze „Solidarności” odbudowali struktury związku w konspiracji i ponownie podjęli walkę o wolność. Represje wobec społeczeństwa oraz katastrofalna sytuacja gospodarcza w kraju doprowadziły do głębokiej izolacji władzy, utrzymującej się tylko dzięki aparatowi przemocy. Bojkot polskiego rządu ze strony państw zachodu oraz ich sympatia i pomoc dla „Solidarności” i społeczeństwa polskiego dodatkowo utrudniały położenie rządzących. Wiosną 1989 roku komunistyczna władza podjęła rokowania z przedstawicielami społeczeństwa nazwane obradami okrągłego stołu, które doprowadziły do częściowo wolnych wyborów. 4 czerwca 1989 roku Komitet Obywatelski „Solidarność” w wyborach do Senatu uzyskał 99 mandatów na 100 możliwych, a w wolnej części wyborów do Sejmu zdobył wszystkie 161 miejsc w parlamencie. We wrześniu 1989 roku w Polsce powstał pierwszy niekomunistyczny rząd, którego premierem został Tadeusz Mazowiecki.

Porażka komunistów w Polsce dała przykład innym narodom bloku stalinowskiego, które potem w ramach „Jesieni ludów” odzyskały suwerenność. Niemcy się zjednoczyły, Związek Radziecki przestał istnieć.

PSP 5 im. Bolka I Świdnickiego w Strzelinie, Piotr Rozenek